O tych, którzy odeszli – nie zapominajmy. 92. rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego w naszym mieście

W niedzielę, 26 grudnia br. przy pamiątkowej tablicy poświęconej Powstańcom Wielkopolskim odbyła się kameralna uroczystość z okazji 92. rocznicy wybuchu powstania. Następnie wszyscy zgromadzeni: poczty sztandarowe, delegacje skockich organizacji i stowarzyszeń oraz przedstawiciele władz samorządowych, mieszkańcy naszego miasta i ich goście udali się do kościoła na mszę św., podczas której prezes Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Skoki – Krzysztof Jachna wygłosił okolicznościowe przemówienie. Oto jego treść:

„Ideą przewodnią starań podjętych przed kilku laty była chęć ochrony miejsc pochówku powstańców wielkopolskich z Ziemi Skockiej, a więc powstańczych grobów, jakie zachowały się do naszych czasów. Dzięki przeprowadzonym poszukiwaniom 27 grudnia 2003 r. w dniu 85. rocznicy wybuchu powstania mogliśmy modlić się po raz pierwszy przed wejściem na cmentarz parafialny, gdzie na pamiątkowej tablicy widnieją nazwiska powstańców wielkopolskich. Są wśród nich:

Do wykazu dodaliśmy nazwiska powstańców: Brunona Klewenhagena i Andrzeja Kłosowskiego, którzy zginęli w hitlerowskich obozach zagłady.

Dzięki tablicy pamiątkowej nasz cmentarz stać się mógł symbolicznym miejscem spoczynku tych bohaterów.

Tablica pamiątkowa z 2003 r. zainspirowała mieszkańców Skoków do sięgnięcia głębej w zakamarki rodzinnej i sąsiedzkiej pamięci. Spontaniczny, obywatelski ruch, jakiego byliśmy świadkami w kilku ostatnich latach spowodował, że 27 XII 2008 r. odsłoniliśmy tablicę, na której znalazły się również inne nazwiska uczestników powstania wielkopolskiego pochodzących z naszej ziemi czy też związanych w inny sposób z naszym miastem. Byli nimi:

a także powstańcy:

których przywołują do naszej zbiorowej pamięci ich krewni zamieszkujący dziś Skoki.

Przez cały 2009 r. wszyscy Państwo byli świadkami starań towarzyszących odnalezieniu historycznego sztandaru, z którym grupa mieszkańców Skoków w 1918 r. wyruszyła na powstańcze szlaki. Sztandar z białym, wielkopolskim orłem w koronie został odrestaurowany oraz uzupełniony o drzewce, puszkę z orłem wielkopolskim, wstęgi z kokardą – rok temu ks.proboszcz Karol Kaczor oraz ks.Bronisław Sobkowiak dokonali powtórnego, uroczystego poświęcenia tego sztandaru.

Mijający, 2010 rok,  przyniósł dostęp do nowych danych źródłowych, poszerzających naszą wiedzę o udziale skoczan w powstaniu wielkopolskim. Dzięki temu lista pochodzących ze Skoków i okolic naszego miasta lub związanych rodzinnie ze Skokami uczestników powstania wielkopolskiego może być uzupełniona o kolejne osoby. Są to:

Franciszek Czerwiński z Brzeźna,

Walerian Daniel, pochowany w Janowcu,

Jan Gołembowski ze Sławicy,

Ludwik Groszkowski,

Wincenty Gust z Potrzanowa,

Józef Kłos z Brzeźna,

Szczepan Kłos z Brzeźna,

Antoni Kołpowski,

Tadeusz Kołpowski,

Stanisław Krakowski z Brzeźna,

Kazimierz Krzymiński ze Sławicy,

Jan Kurczewski,

Zygmunt Leszczyński,

Wiktor Ludzkowski,

Antoni Olszewski,

Jan Perek ze Sławicy,

Józef Polewski ze Sławicy,

Józef Prusakiewicz z Włókien,

Ignacy Wegner,

Walenty Winkowski z Włókien,

Walenty Witkowski z Brzeźna,

Szczepan Witkowski z Włókien,

Marcin Witt z Potrzanowa,

Walenty Woźniak.

Pragnę wyrazić nadzieję, że wśród naszych – skockich powstańców należne miejsce w pamięci dziś żyjących obywateli tego miasta znajduje również – pochowany na cmentarzu w Miłostowie, powstaniec z Ziemi Gostyńskiej, skoczanin w wyboru – Jan Smektała, który jako  burmistrz poświęcił naszemu miastu najważniejsze 20 lat swego życia.

Dziś, w przeddzień kolejnej rocznicy wybuchu powstania przed przyjściem do kościoła spotkaliśmy się ponownie przed pamiątkowymi tablicami powstańczymi. Przy honorowej asyście pocztów sztandarowych skockich stowarzyszeń i organizacji w osobisty, w tym roku z założenia wyciszony i bardziej indywidualny sposób, pragnęliśmy w atmosferze tego szczególnego dla każdego mieszkańca Skoków miejsca odszukać ducha wspólnego losu z bliskimi nam ludźmi, których ziemska droga dobiegła już końca.

Za chwilę, podczas mszy św. będziemy mieli możliwość ofiarować naszym skockim bohaterom – uczestnikom powstania wielkopolskiego modlitwę wspólnoty, jaką dzięki czynowi powstańców w 1918 -19 roku mieliśmy się stać. Jeśli – po latach – odnajdziemy w sobie poczucie źródła takiej wspólnoty, to może również i refleksję, że podstawą wspólnego życia w tym mieście i wartościowego w nim dzieła, a zarazem najważniejszym jego elementem, są ludzie, mieszkańcy Skoków. O tych, którzy odeszli – nie zapominajmy.”