Unia Europejska
Ptakami zainteresowałem się kiedy miałem kilkanaście lat, każdej zimy wieszałem słoninę sikorom i zza okna przyglądałem się próbując oznaczyć gatunek.
W roku 1998 przyłączyłem się do Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, którego członkiem jestem do tej pory.
Rok później u boku wspaniałego obrączkarza i człowieka pana Jerzego Dąbrowskiego rozpoczęła się moja przygoda z obrączkowaniem ptaków. Od roku 2003 samodzielnie obrączkuje ptaki, a od 2005 wraz z kolegą Adamem Loręckim. Wspólnie tworzymy zespół obrączkarski. W tym okresie zaobrączkowaliśmy ponad 10 tyś. ptaków.
Ptaki obrączkujemy głównie w gminie Skoki, w zasadzie przez cały rok, najczęściej jednak od późnej wiosny do końca jesieni. Ptaki łapiemy w specjalnie stworzone do tego celu sieci ornitologiczne rozstawiane wszędzie tam gdzie mogą być ptaki. Sieci kontrolowane są co godzinę tak aby ptaki które się złapią mogły jak najszybciej trafić z powrotem na wolność.
Jeśli kogoś ciekawi obrączkowanie bardzo serdecznie zapraszam, a poniżej zestawienie ptaków zaobrączkowanych na ostatnim chwytaniu na jeziorem Rościńskim w dniach od 30 kwietnia do 2 maja:
1. piecuszek 10 osobników
2. pokrzewka czarnołbista 8 szt.
3. pierwiosnek 5 szt.
4. sikora bogatka 4 szt.
5. rudzik 4 szt.
6. sikora czarnogłowa 4 szt.
7. kos 4 szt.
8. sikora modraszka 3 szt.
9. trznadel 3 szt.
10. drozd śpiewak 2 szt.
11. zięba 2 szt.
12. sikora uboga 1 szt.
13. dzięcioł duży 1 szt.
14. pokrzewka cierniówka 1 szt.
15. grubodziób 1 szt.
16. kaczka krzyżówka 1 szt.
Hubert Czarnecki
Po co obrączkuje się ptaki?
Podstawową informacją jaką uzyskujemy obrączkując ptaki jest informacja o ich szlakach wędrówek, miejscach zimowania, długości życia itp. Dowiadujemy się tego dzięki wiadomościom powrotnym, czyli wiadomościom od ludzi, którzy złapią, upolują lub znajdą martwego ptaka z obrączką. Niestety przeciętnie tylko jeden ptak na kilkaset zaobrączkowanych jest ponownie kontrolowany lub znajdowany.
Obrączkowanie przelotnych ptaków może dostarczyć odpowiedzi na pytania dotyczące terminów podejmowania wędrówki przez poszczególne grupy wiekowo-płciowe różnych gatunków, preferowanych szlaków, środowisk wykorzystywanych jako miejsca żerowania i odpoczynku, a także zmienności między- i wewnątrzpopulacyjnej w zakresie niektórych powyższych cech.
Prowadzenie w sposób systematyczny, przy zachowaniu tych samych standardów i metodyki, akcji rejestrującej liczebność migrantów, pozwala na wykorzystanie wyników do celów monitoringu populacji ptaków. Może to być wartościowe uzupełnienie badań nad liczebnością ptaków prowadzonych w tym celu w okresie lęgowym.
U większości gatunków ptaków wróblowych dopiero schwytanie ptaka umożliwia oznaczenie jego wieku i płci, dzięki czemu możliwe jest przeprowadzenie podziału na grupy wiekowo-płciowe w obrębie różnych gatunków. Struktura wiekowa odławianych jesienią ptaków odzwierciedla w pewnym zakresie efektywność rozrodu w danym roku. Dla wielu gatunków coroczna kontrola większej liczby gniazd jest praktycznie niewykonalna, wówczas wskazówki z okresu wędrówki są jedynymi możliwymi do osiągnięcia. Stanowią one swego rodzaju monitoring rozrodu, mogący być ważnym elementem przy śledzeniu wieloletnich trendów liczebności populacji w większej niż lokalna skali.
Skład gatunkowy i liczebność ptaków odławianych w różnych biotopach dostarczają informacji o wybiórczości środowiskowej poszczególnych gatunków w okresie wędrówki. Znajomość wymagań konkretnych gatunków prowadzi do lepszej organizacji ochrony ptaków. Ponadto osiąga się w ten sposób dane dotyczące ornitologicznej waloryzacji poszczególnych terenów.
Licencję obrączkarską zdobywa się zdając egzamin państwowy przed pracownikami Zakładu Ornitologii Polskiej Akademii Nauk. Egzamin poprzedzony jest kilkudniowym kursem, który uczy sposobów ewidencjonowania i archiwizowania cech spostrzeżonych w trakcie trzymania ptaka w ręku w celu jego zaobrączkowania.
Egzamin podzielony jest na dwie części: teoretyczną i praktyczną w terenie na obozie naukowym. Kandydaci muszą znać bardzo dobrze gatunki ptaków, na które chcą zdobyć uprawnienia. W Polsce aktualnie jest ok. 280 osób z takimi uprawnieniami.
Jeśli znajdą Państwo ptaka z obrączką (żywego lub martwego) lub samą obrączkę, to niezależnie z jakiego kraju pochodzi należy zawiadomić Polską Centralę Obrączkowania Ptaków, tj. Zakład Ornitologii PAN w Gdańsku (ul. Nadwiślańska 108, 80-680 Gdańsk 40; http://www.stornit.gda.pl/start.html
W liście powinna znaleźć się informacja o tym, gdzie i kiedy została znaleziona obrączka, w jakich okolicznościach – z ptakiem czy bez, w jakim stanie był ptak (żywy, martwy, ranny etc.), no i oczywiście wszystko co na tej obrączce jest zapisane. Podawanie gatunku ptaka nie jest konieczne, ponieważ każda obrączka ma jedyny niepowtarzalny numer z serią.
W zamian dostaniesz wiadomość gdzie i kiedy ptak został zaobrączkowany, a także jaki to był ptak. Obrączkę mogą Państwo zachować na pamiątkę.
