Unia Europejska
W Glinnie, na skrzyżowaniu dróg wiodących do wsi, stanął głaz upamiętniający wybitnego mieszkańca naszej gminy – Jarogniewa Drwęskiego, prezydenta Poznania w latach 1919-1921.
Okazją po temu była przypadająca w 2021 roku 100. rocznica jego śmierci. W planach jest również posadzenie pamiątkowego drzewa. Tablica umieszczona na pamiątkowym kamieniu zawiera następującą inskrypcję:
W dworku ziemiańskim w Glinnie
przyszedł na świat
Jarogniew Mikołaj Drwęski herbu Gozdawa
(1875-1921)
prawnik, działacz narodowy i społeczny,
pierwszy po odzyskaniu przez Polskę niepodległości
prezydent Poznania w latach 1919-1921
W 100.rocznicę śmierci
Towarzystwo Miłośników Miasta Skoki i Ziemi Skockiej
Rada Miejska Gminy Skoki
Burmistrz Miasta i Gminy Skoki
Sylwetkę i wybitne zasługi Drwęskiego obszernie przedstawił w „Wiadomościach Skockich” w kwietniu 2017 r. członek naszego Towarzystwa – Edmund Lubawy.
Zapraszam do przeczytania artykułu przybliżającego sylwetkę wybitnego Wielkopolanina:
Jarogniew Drwęski Wielki Syn Ziemi Skockiej!
Jarogniew Drwęski – pierwszy polski prezydent Poznania w niepodległej Polsce – urodził się 6 grudnia 1875 w rodzinie ziemiańskiej w Glinnie. Jego rodzicami byli: Kazimierz Gozdawa Drwęski i Klaudyna ze Skoraszewskich, właścicieli majątku Kołybki w powiecie wągrowieckim. W Glinnie, na ziemi skockiej Drwęscy zamieszkiwali do 1881, w którym to roku opuścili Wielkopolskę i zamieszkali w nowo nabytym majątku we wsi Mierzynek w guberni płockiej zaboru rosyjskiego.
W 1885, 10-cio letni Jarogniew opuścił dom rodzinny. Zamieszkał u sióstr matki w Poznaniu i podjął naukę w Gimnazjum Św. Marii Magdaleny. Tutaj też włączył się do działań konspiracyjnych kół samokształceniowych, w których zdobył szlify działalności politycznej, a ujawniając swe zdolności przywódcze, został prezesem Towarzystwa Tomasza Zana. Tutaj też podjął pierwsze próby literackie i debiutował prozą w „Przeglądzie Poznańskim”.
Po zdaniu matury, w 1895 Drwęski podjął studia prawniczo-ekonomiczne na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie, a po zdaniu egzaminu referendarskiego, w roku 1899 rozpoczął praktykę sądową w Poznaniu. W Poznaniu też, po zdaniu egzaminu asesorskiego, w 1904 założył własną kancelarię adwokacką, którą prowadził do roku 1918.
Jako adwokat, Drwęski reprezentował i bronił przed sądami niemieckimi Polaków popadających w konflikt z prawem pruskim, w tym m.in. nauczycieli oskarżonych w związku ze strajkiem dzieci wrzesińskich i działaczy „Sokoła”. W tym też czasie pisał do ukazujących się w języku polskim tygodników: „Praca”, w którym prowadził polemikę z prasą niemiecką i „Przegląd Wielkopolski”, w którym publikował głównie artykuły o tematyce kulturalnej związane z utrzymaniem i propagowaniem polskości.
Zainteresowania sprawami narodowymi i publicznymi spowodowały, że Drwęski zdecydował się kandydować w wyborach do Rady Miejskiej Poznania i w latach 1904-1905 oraz 1915-1918 pełnił funkcję członka tejże Rady, a pracując w komisjach: prawnej oraz finansowej i budowlanej zasłynął z obrony języka polskiego i praw ludności polskiej. Działając w Radzie, Drwęski równocześnie współtworzył organizacje mające na celu obronę i propagowanie polskości np.: jawny Związek Narodowy oraz tajne zakładające różne formy walki o przywrócenie wolnej Polski – Tajne Koło Towarzyskie, które dało początek Centralnemu Komitetowi Obywatelskiemu i Naczelnej Radzie Ludowej.
11 listopada 1918, a więc w czasie gdy Wielkopolska pozostawała jeszcze pod zaborem, na wniosek Naczelnej Rady Ludowej, Jarogniew Drwęski został mianowany przez Wydział Wykonawczy Rady Robotników i Żołnierzy nadburmistrzem Poznania i zastąpił na tym stanowisku niemieckiego nadburmistrza dr. Ernsta Wilmsa. Wydarzenie to rozpoczęło „rozłożone na raty rozbrajanie” Niemców w Poznaniu, które 27 grudnia doprowadziło do wybuchu „Powstania Wielkopolskiego”, a następnie do wolnych, demokratycznych wyborów do Rady Miasta Poznania.
Kilkumiesięczne rządy Drwęskiego na tym stanowisku znalazły uznanie mieszkańców, które 17 kwietnia 1919 zaowocowało powierzeniem mu przez demokratycznie wybraną Radę Miejską funkcji prezydenta wolnego już miasta Poznania, którą to funkcję pełnił do swej śmierci – 14 września 1921.
Sprawując urząd prezydenta, Jarogniew Drwęski doprowadził do spolszczenia aparatu urzędniczego i do wprowadzenia polskich nazw urzędowych. Rozwiązał też problemy aprowizacyjne miasta, a poprzez zorganizowanie robót publicznych przyczynił się do ograniczenia bezrobocia. Równocześnie zainicjował przejęcie oraz uruchomienie i otoczenie opieką przez władze miasta Poznania Opery, Teatru Polskiego i Biblioteki Raczyńskich. Był też współinicjatorem utworzenia Uniwersytetu Poznańskiego oraz zorganizowanej w maju 1921 Wystawy Krajowej, która dała początek Międzynarodowym Targom Poznańskim. Opracował też pierwszy projekt polskiej ordynacji miejskiej i przyczynił się do kodyfikacji prawa miejskiego oraz do powstania Ogólnopolskiego Związku Miast Polskich, w którym objął funkcję pierwszego prezesa.
Działalność zawodowa Drwęskiego nigdy nie przekreślała jego działalności społecznej. Zresztą i tu jego zainteresowania były przeogromne. Był więc m.in.: prezesem Związku Kół Śpiewaczych, prezesem Towarzystwa Prawno-Ekonomicznego i prezesem Aeroklubu Polskiego, a także współorganizatorem Bractwa Strzeleckiego i Klubu Wioślarskiego w Poznaniu i wszelkich uroczystości ważnych dla historii i kultury polskiej, jakie odbywały się w okresie jego zamieszkiwania w Poznaniu.
18 kwietnia 1907 Jarogniew Drwęski zawarł związek małżeński z Izabelą Amrogowicz, z którego to związku urodziło się trzech synów: Antoni, Jerzy i Jarogniew.
Jarogniew Drwęski zmarł 14 września 1921. Miejsce wiecznego spoczynku znalazł na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu Świętego Wojciecha w Poznaniu, a jego pogrzeb, 18 września stał się manifestacją patriotyczną i wyrazem miłości Poznaniaków do przedwcześnie zmarłego prezydenta.
Społeczeństwo i władze Poznania nie zapomniały o swym prezydencie. Patronuje on kilku poznańskim szkołom, a imieniem Izabeli i Jarogniewa Drwęskich nazwano park w sąsiedztwie Pomnika Powstańców Wielkopolskich. Imię Jarogniewa Drwęskiego nadano też jednej z ulic na Podolanach.
Edmund Lubawy
