Raczkowo

Mała wieś na południowym wschodzie, 8 km od Skoków. Rozłożona nad rzeką Małą Wełną.

Wieś wymieniana była w 1252 roku jako Raskovcze. Nazwa pochodzi od Raczka, nazwiska właściciela. W 1389 roku właścicielem Raczkowa był Florian Grochała Raczkowski z rodu Nałęczów. W wiekach średnich były tam tylko 2 działy. W 1580 roku Jan Raczkowski dziedziczył część Raczkowa, drugi dział miała Szyszkowska, w 1591 roku w zapiskach występuje Nałęcz Łukasz Raczkowski.
Historia kościoła w Raczkowie wiąże się z historią wsi Raczkowo, o której pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1252, a która w roku 1389 pozostawała w posiadaniu Trojana Grochoła Raczkowskiego z polskiego rodu Nałęczów. Nałęczowie też już w XIII lub w XIV wieku ufundowali tu kościół p.w. Wszystkich Świętych. Tym samym powstała tu samodzielna, niezależna parafia. Ówczesny kościół drewniany nie zachował się. Wiadomo natomiast, że w roku 1406 proboszczem w Raczkowie był ks. Wojciech, a ok. roku 1526 ks. Maciej z Łekna.

Obecna, drewniana świątynia na skarpie doliny nad Małą Wełną, została wybudowana w latach 1780-1782, o czym świadczy zachowany stary napis umieszczony na belce tęczowej wewnątrz kościoła, a fundusze na jej budowę zapewnili miejscowi dziedzice: Stanisław Miniszewski i Ludwik de Osten – Sacken oraz Ludwika Ostenowa i Wawrzyniec Loga.

W czasie zaborów i w okresie międzywojennym przez 50 lat posługę kapłańską w Raczkowie pełnił ksiądz Leonard Foerster, budowniczy domu parafialnego, którego nagrobek obok nagrobków okolicznych dziedziców i kapłanów znajduje się na cmentarzu przykościelnym.

Podczas II wojny światowej, w latach 1940-1945 kościół był nieczynny z powodu aresztowania duszpasterza przez władze okupacyjne. W latach powojennych 1959-1963 dokonano całkowitej renowacji fundamentów, a na przełomie lat 80-90-tych XX wieku przeprowadzono kapitalny remont dachu. Od wielu lat proboszcz Raczkowa pełni równocześnie funkcję proboszcza w sąsiedniej parafii w Jabłkowie, a od roku 2004 proboszczem tutejszej parafii jest ksiądz marek Stajkowski.

Kościół w Raczkowie jest budowlą jednonawową o konstrukcji wieńcowej z brusów grubości ok. 16 cm, szerokości ok. 30 cm, obitej od zewnątrz deskami szerokości ok. 30 cm i grubości ok. 5cm. Ściana południowa wzmocniona jest 5 lisicami. Strop wykonany z belek drewnianych. Całość zwieńczona jest dwuspadowym dachem krokwiowo – jętkowym, pokrytym dachówką karpiówką. Bryłę kościoła od strony zachodniej uzupełnia dwukondygnacyjna wieża konstrukcji ryglowej oszalowana od wewnątrz deskami, zakończona obitym blachą cynkową hełmem barokowym z ażurową sygnaturką, oraz kopułką z kulą i krzyżem.

Wieża w parterze stanowi kruchtę wejścia głównego do kościoła. Od strony północnej, do kościoła prowadzi kruchta wejścia bocznego, a całość uzupełnia przybudowana do południowej ściany prezbiterium zakrystia. Samo prezbiterium zakończone trójbocznie jest nieco węższe i niższe od nawy kościoła.

Wewnątrz kościoła znajdują się dwa krucyfiksy, stanowiące swoiste miejsce kultu i będące równocześnie godnymi podziwu dziełami sztuki.
Pierwszy krzyż półludowy, pochodzący z XVII wieku, znajduje się w ołtarzu głównym, drugi monumentalny całkowicie pozłacany, również z XVII wieku stoi na belce tęczowej w otoczeniu figur Matki Bożej i Św. Jana Ewangelisty.
Mówiąc o pierwszym z krzyży, od stuleci uznawanym za cudowny i będącym celem pielgrzymek, posłużymy się słowami księdza Karola Kaczora, w latach 1997-2004, proboszcza tejże parafii, które cytuję:

 „W ołtarzu głównym jest umiejscowiony Cudowny Krzyż wraz z 36 zachowanymi zabytkowymi wotami. Woty te pochodzą z różnych miejscowości, m. in. z Kłecka i Czarnkowa. Na niektórych z nich są wyryte napisy z intencją pozostawienia wota, nazwiskiem ofiarodawcy oraz czasem ich ofiarowania.
Można wnioskować, iż kościół w Raczkowie był szeroko znanym Sanktuarium Krzyża Świętego, do którego pielgrzymowali mieszkańcy okolicznych miejscowości, zanosząc do Chrystusa Ukrzyżowanego swoje prośby oraz podziękowania, za doznanie niezwykłych łask. Krzyż w ołtarzu głównym pozostaje od wieków ten sam, a skoro wówczas proszący byli wysłuchiwani i obdarowywani, może i dziś, trzeba byłoby z większą wiarą i zaufaniem, pielgrzymować do tego Krzyża, szczególnie w odpust, ale także szukać pomocy i pociechy w swoich codziennych bolączkach przez cały rok.
Chrystus zawsze ten sam, czekający, aby przyszli do Niego wszyscy, którzy są obciążeni i utrudzeni., a On ich wysłucha”.

Ołtarz główny uzupełniają pochodzące mniej więcej sprzed stu laty figury świętych: Piotra i Pawła i umieszczony w drugiej kondygnacji obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. W ołtarzu bocznym od strony południowej znajduje się obraz Św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus, a nad nim obraz Św. Wojciecha wraz z towarzyszami, wypatrujących nadchodzących oprawców. Drugi ołtarz boczny (od strony północnej) zawiera obraz przedstawiający scenę Ofiarowania Różańca przez Matkę Boską i Dzieciątko Jezus Św. Dominikowi i Św. Katarzynie z Sieny. Ołtarz tez zwieńcza obraz Św. Pawła błogosławiącego klęczącego przed nim młodzieńca.

Obok kościoła znajduję się zabytkowa dzwonnica i eklektyczna plebania, a poniżej cmentarz parafialny.

Główny odpust parafialny w Raczkowie przypada 14 września – Uroczystość Podwyższenia Krzyża Świętego. W skład parafii wchodziło 8 wsi: Antoniewo, Bliżyce, Glinno, Jabłkowo, Jabłkowskie Huby, Jagniewice, Kakulin, Nadmłyn, Pomorzanki, Pomarzany, Raczkowo i Sosnówka.

P.S.
Kościół pw. Wszystkich Świętych w Raczkowie obok kościołów w Jabłkowie, Rejowcu i w Skokach jest jednym z dwunastu godnych zwiedzenia kościołów drewnianych objętych projektem „Szlak Kościołów Drewnianych Wokół Puszczy Zielonka” (SKD), realizowanym przez Związek Międzygmminy „Puszcza Zielonka”, który to projekt zyskał dofinansowanie ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.
Więcej na temat „Szlaku Kościołów Drewnianych Wokół Puszczy Zielonka” można znaleźć na stronie projektu www.koscioly-drewniane.info

Oprócz SKD przez Raczkowo przebiegają dwa głownie szlaki rowerowe w Gminie Skoki, tj. Cysterskie Szlak Rowerowy w Północnej Wielkopolsce oraz łącznikowy szlak rowerowy R9: Niedźwiedziny – Rejowiec – Stawiany – Raczkowo – Skoki – Potrzanowo – Budziszewice – Słomowo  – Pacholewo (długość 44,2 km).

We wsi jest jeden krzyż w centrum.

W 1864 roku wieś i majątek szlachecki zamieszkiwało 195 osób w 48 domach. W 1864 roku istniała odrębna osada Raczkowo Młyn. W 1921 roku w części włościańskiej mieszkało 49 osób, na folwarku 144, w 1926 roku 42, na folwarku 119. właścicielką była Izabela Zborowska.

Po wojnie utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne (352 ha) podległe pod PGR w Popowie Kościelnym. W 1993 roku we wsi mieszkało 126 osób.
Raczkowo i Jagniewice tworzyły 1 sołectwo.