Potrzanowo

Wieś oddalona od Skoków o 2,5 km na zachód, w pobliżu Jeziora Budziszewskiego. Od 1 stycznia 1956 roku należy do powiatu wągrowieckiego, wcześniej należała do powiatu obornickiego podobnie jak Budziszewice, Brzeźno i Sławica.

W 1580 roku wioska należała do Jana Zbyszewskiego, później do Tomickich – dziedziców Budziszewa, Gosławskich i w końcu do Łubieńskich. W czasie wizyty kościelnej Strzałkowskiego w 1628 roku stała w Potrzanowie kaplica pw. św. Zofii poświęcona przez Brzeźnickiego – sufrogana poznańskiego. Kaplicę wystawił Mikołaj Zbyszewski, w 1597 roku żona jego Zofia z Mieleżyńskich – wdowa, utrzymywała przy niej kapelana. W 1728 roku w czasie wizyty Lubowicza z kaplicy pozostały tylko sterczące ściany. Wielki dzwon z kaplicy wyprosili od dziedziczki Gosławskiej, kasztelanki przemyskiej, poznańscy księża reformaci.

Potrzanowo słynęło z zamieszkujących tu przez kilka pokoleń rodziny złodziejskiej Gapów. Powiadali o niej, że rządzili się zasadą, by rabować kościoły i ludzi bogatych, lecz nie szkodzili ubogim. Na polanach wsi odkopano grodzisko z popielnicami.

W okresie międzywojennym Potrzanowo składało się z kilku części: Potrzanowo Stare, Smolarki, Potrzanowo Kolonia, Potrzanowo Borówiec (to była część włościańska) i folwark Włókna, wszystkie miały swojego sołtysa. Właścicielką folwarku była Olszańska – żona właściciela majątku skockiego. W pałacu założyła letni dom wczasowy dla panien z dobrych domów, które przygotowywały się do życia ucząc się gotowania, szycia, prowadzenia gospodarstwa domowego. Część pałacu spłonęła, prawdopodobnie podpaliła go właścicielka. 

Chciała mieć wygodny pałac przeznaczony na letnisko. Jeszcze w okresie międzywojennym dobudowano nowoczesny pałac do nie spalonej części starego. Obok pałacu jest park. W okresie okupacji był tu obóz dla Hitlerjugend. Obok pałacowej części Jeziora Włókna (na gruncie prywatnym) znajduje się kurchan. Legenda głosi, że pochowani są tam ojciec i syn, którzy odebrali sobie życie na tle jednej kobiety. Drugie wzgórze znajduje się po drugiej stronie Jeziora Włókna. Jest na terenie bagnistym (teraz zalesionym). Jest to ścięty stożek z ziemi zwany Szwedzką Górką lub Ślozbergiem inna nazwa to Góra Zamkowa.

Wszystkie części Potrzanowo Stare, Smolarki, Potrzanowo Kolonia, Potrzanowo Borówiec i folwark Włókna zostały połączone decyzją Administracji państwowej w 1932 roku i utworzono jedną nazwę Potrzanowo. Teraz jest to największa wieś w powiecie wągrowieckim.

Wieś otaczają 4 jeziora: Włókna, Budziszewskie, Lipka i Maciejak.

Przy ulicy Skockiej stoją 2 krzyże i 1 na Włóknach.

We wsi działa prężne Koło Gospodyń Wiejskich które posiada odremontowaną świetlicę i Ochotnicza Straż Pożarna, która posiada swoją remizę.

Źródło: Gustawa Patro „Miasto i Gmina Skoki” Wągrowiec 2001

Przez Potrzanowo wiedzie łącznikowy szlak rowerowy R9: Niedźwiedziny – Rejowiec – Stawiany – Raczkowo – Skoki – Potrzanowo – Budziszewice – Słomowo  – Pacholewo (długość 44,2 km).